Verbeterd Waddenzeebeheer: wat hebben de Waddenprovincies hiervoor nodig?
Scherpe gesprekken voeren en duidelijke keuzes maken. Dat is volgens Arie Piet van de provincie Fryslân nodig om het beheer en de natuurkwaliteit van de Waddenzee te verbeteren. Als lid van het Beheerderscollectief Waddenzee reflecteert hij op de rol die de Waddenprovincies hierin spelen.
Gezamenlijk Waddenzeebeleid
Arie Piet, Directeur Operatie bij de provincie Fryslân, en Anco Hoogerwerf, afdelingshoofd Landelijk Gebied & Water bij de provincie Groningen, zijn lid van het Beheerderscollectief Waddenzee. Zij vertegenwoordigen ook de provincie Noord-Holland. Voor afstemming met deze provincie schakelen zij met Gerben Biermann, Sectormanager Groen. Onderling houden ze elkaar op de hoogte.
Arie Piet: “De Stuurgroep Waddenprovincies geeft inhoud aan het gezamenlijk Waddenzeebeleid van de provincies Noord-Holland, Fryslân en Groningen. Daarin stemmen we ook relevante zaken met elkaar af die betrekking hebben op het Beheerderscollectief. We hebben als provincies niet overal een rol in en hoeven niet overal een standpunt over in te nemen, maar wanneer dit wel het geval is dan doen we dit in goed overleg.”
Als beheerders van de Waddenzee zijn de provincies vooral actief op het gebied van vergunningverlening en toezicht en handhaving. Dit zijn provinciale taken. Arie Piet: “Hier pakken we onze verantwoordelijkheid en we proberen dit zo goed mogelijk te doen. Doordat we natuurlijk te maken hebben met een samenhangend natuurgebied moeten we zorgen dat wat de verschillende beheerders doen consistent is. Daarvoor is overleg nodig met het Beheerderscollectief Waddenzee.”
Verbeterpunten voor integraal beheer
Op het gebied van toezicht en handhaving ziet Arie Piet nog genoeg verbeterpunten als het gaat om integraal beheer. “Alleen in gezamenlijkheid kun je toezicht en handhaving op een adequaat niveau krijgen. We werken nu al samen met de Waddenunit van het ministerie van LNV, maar de samenwerking met deze en andere partijen kan nog veel meer worden versterkt. Dat zorgt ervoor dat we samen meer uren op het water kunnen zijn dankzij meer bemensing en dat de uitvoering consistent is en niet versnipperd raakt.”
Het verlenen van vergunningen voor wadlopen hebben de drie Waddenprovincies al centraal geregeld en belegd bij de provincie Fryslân. Toch ziet Arie Piet ook hier nog kansen: “Een zwak punt bij vergunningverlening is bijvoorbeeld dat we op het gebied van wadlopen verschillende verordeningen hebben. Dit maakt het lastiger om te handhaven, want waar ben je nou precies tijdens dat wadlopen? Ook hier hebben we er baat bij om consistent te zijn in het hele Waddenzeegebied.”
Natuurherstel van de Waddenzee versnellen
Arie Piet verwacht dat het Beheerderscollectief Waddenzee een positieve bijdrage gaat leveren aan het vergroten van de samenhang in het beheer. “De verschillende beheerders weten elkaar nu te vinden. We voeren het gesprek over gezamenlijke ontwikkelingen, waarbij toch iedereen zijn eigen verantwoordelijkheid houdt. Ik ben bovendien positief over ieders opstelling. Deze is constructief en er is een bereidheid om met elkaar mee te denken en te sparren. Wel moet dit nog tot concrete resultaten leiden, vind ik. We moeten zorgen dat we een aantal dingen echt voor elkaar krijgen.”
Om deze concrete resultaten te kunnen behalen, zijn er wat Arie Piet betreft scherpe gesprekken en duidelijke keuzes nodig. “Wat is er voor nodig om het natuurherstel van de Waddenzee te versnellen? Om dit te kunnen bepalen, moeten we durven benoemen waar het niet goed gaat. Bijvoorbeeld waar het gaat om de gevolgen van een ingreep als het aanleggen van de Afsluitdijk, het opspuiten van de stranden, baggeren en visserij. Het is nooit simpel wanneer er zoveel belangen meespelen, maar toch moet je hier een scherp gesprek over voeren. Durf door te pakken op de problemen die er zijn en tot echte oplossingen te komen.”
Hij vervolgt: “Het is belangrijk voor de Waddenzee dat er een sterk lange termijnplan ligt voor het herstel van de biodiversiteit. Daarvoor moet de balans tussen economie en natuur verbeteren. Nu sluiten we nog veel compromissen en tackelen we problemen maar beperkt. Ik denk dat we heel veel dingen belangrijker vinden dan de natuur en dat verandert natuurlijk niet ineens, maar je ziet dit wel verschuiven.”
Samen een weg vooruit vinden
Arie Piet ziet de afgelopen tijd zeker vooruitgang als het gaat om het beheer van de Waddenzee en het verbeteren van de natuurkwaliteit. “We zitten in een proces waarin je met elkaar moet groeien en dat kost natuurlijk tijd. Het is te ingewikkeld en de belangen zijn te groot om te denken dat we alles in een sessie van twee dagen kunnen oplossen. We komen ook uit een situatie waarin je een klap voor je kop kreeg wanneer je je met een ander in het Waddengebied bemoeide. Nu doen we het veel meer samen, wat soms ook duidelijk maakt dat iemand ook in zijn eigen organisatie aan de slag moet en er daar dingen moeten veranderen. ”
“Voor mij is het nog zoeken wat de weg vooruit is, dat geldt voor ons allemaal. We zijn in eerste instantie allemaal bezig om ons eigen werk te doen en dan ben je eigenlijk door je mensen en geld heen. Dat is natuurlijk het probleem. Terwijl er best de wil is om meer te doen. Ook dit vraagt om scherpe gesprekken en duidelijke keuzes.”