Opdrachtgevers in beeld: Donné Slangen
Donné Slangen vertegenwoordigt het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) in het opdrachtgeversoverleg van de Beheerautoriteit Waddenzee. Hij blikt terug op de nieuwe governance van het Waddengebied en pleit ervoor dat we één beheertaal leren spreken.
Nieuwe governance Waddengebied
Bij het begin van kabinet Rutte III, in 2017, stond Slangen aan de basis van de nieuwe governance van het Waddengebied. Destijds was Slangen directeur Water bij het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW). Begin 2019 werd hij directeur Natuur en Biodiversiteit bij LNV.
Slangen kan zich het uitwerken van de nieuwe governance nog goed herinneren: “Een beheerautoriteit was een wens vanuit het kabinet, maar we hadden vanuit de praktijk toen nog weinig beeld bij wat dit precies was. Het moest in ieder geval gaan over het richten van alle activiteiten aan de opgave waarvoor we staan bij de Wadden. Dat kon een betere sturing gebruiken in een goede bestuurlijke context. Op basis daarvan ontstond de structuur die nu de governance van het Waddengebied is.”
Begin 2020 ging de nieuwe manier van besturen van het Waddengebied van start. Slangen kijkt hier positief op terug: “Het was echt spannend om met de nieuwe governance te beginnen. Op papier lijkt het een flink opgetuigde kerstboom met veel overleg. Maar de praktijk is me tot nu toe goed bevallen. Het structureert enorm en er ligt een heldere visie voor de toekomst met de Agenda voor het Waddengebied 2050.”
Partijen binnen de governance
Slangen is zeer te spreken over de rol die de partijen binnen de governance spelen: “Ik ben ontzettend blij met het Omgevingsberaad. De heer Brok heeft als voorzitter in korte tijd verbindingen weten te maken, de juiste mensen aan tafel weten te brengen en op subtiele maar effectieve wijze belangen bij elkaar gebracht. Daarnaast brengt het Bestuurlijk Overleg de bestuurders van alle betrokken partijen op regelmatige basis samen.
Met de Beheerautoriteit was het nog het meest zoeken. Het is natuurlijk een enorme uitdaging om de gebiedsagenda, die tot 2050 reikt, te verbinden aan de dagelijkse beheertaken op en rondom het water. Maar ook hier gaat het met sprongen vooruit. De fundamenten zijn gestort en het Integraal Beheerplan staat nu in de steigers. We zijn er uiteraard nog niet, maar er zijn echt al grote stappen gezet.”
Het beheer van de Waddenzee is sectoraal ingestoken, maar we hebben met heel veel functies en activiteiten te maken. Waarbij we allemaal op een andere manier naar de Waddenzee kijken.
Gezamenlijke beheertaal spreken
Om de goverance succesvol door te zetten, is een gezamenlijke beheertaal leren van belang, volgens Slangen. “Het beheer van de Waddenzee is sectoraal ingestoken, maar we hebben met heel veel functies en activiteiten te maken. Waarbij we allemaal op een andere manier naar de Waddenzee kijken. Bij LNV doen we dat vanuit de natuur en visserij, en terwijl Rijkswaterstaat dat vanuit het beheer van het water en het onderhoud van de vaarwegen doet. Provincies en gemeenten kijken juist meer vanuit de andere kant; de kwelders en het land.
Met al die verschillende perspectieven komen ook verschillende talen, dat kun je bijna niet mijden. Dat vraagt om goed luisteren, doorvragen en proberen te snappen wat de ander bedoelt. Als je dat goed kunt, dan kun je op een gegeven moment samen één beheertaal ontwikkelen. Dat gaat helpen bij de afstemming over complexere vraagstukken, zoals rondom duurzame energie, natuur en visserij. Ik zie dat de directeuren van de Beheerautoriteit hier veel energie insteken en hier een belangrijke rol in vervullen.”
Zolang we niet uit het oog verliezen waar we het allemaal voor doen, voor dat bijzondere Waddengebied, dan komen we er wel. Slangen: “Zelf ga ik er geregeld naartoe en dat is ook gelijk het leukste aan mijn werk. Wat is er nou mooier dan het Waddengebied? Elke keer als ik daar ben, besef ik me weer dat ik met iets heel bijzonders mag werken.”
