De winst van integraal beheer volgens Het Groninger Landschap
In het Beheerderscollectief Waddenzee vertegenwoordigt Marco Glastra Het Groninger Landschap, waar hij sinds 2012 directeur is. Wat levert integraal beheer en betere samenwerking volgens hem op voor de Waddenzee en waar ziet hij de meeste kansen?
Stichting Het Groninger Landschap zet zich in voor het beschermen van natuur, landschap en cultureel erfgoed in de provincie Groningen. Dit doen ze al 85 jaar. Inmiddels beheert Het Groninger Landschap ruim 8300 hectare natuur, deels langs de Waddenkust en in de Eems-Dollard.
Gezamenlijk het Integraal Beheerplan realiseren
Sinds Glastra onderdeel uitmaakt van het Beheerderscollectief Waddenzee heeft hij het vertrouwen tussen de verschillende beheerders zien groeien. “We zijn nu echt een collectief, waarbij er onderling vertrouwen en een gunfactor is. Er wordt naar elkaar geluisterd en het uitgangspunt is onze collectieve verantwoordelijkheid voor de Waddenzee. Die gezamenlijkheid is echt de grote verdienste van het eerste jaar van de Beheerautoriteit.”
De uitdaging zit er nu in om samen door te pakken, volgens Glastra. Alleen dan lukt het om een Integraal Beheerplan voor de Waddenzee te realiseren. “Nu moet er geleverd worden en het is even zoeken hoe we dat precies gaan doen. Hoe we onze tijd en mankracht inzetten, maar ook hoe we de energie en het enthousiasme erin houden. Alleen overleggen en naar elkaar luisteren is niet genoeg, het vraagt om het maken van duidelijke afspraken en het nemen van besluiten.”
Beheeraspecten met de meeste kansen
In het Integraal Beheerplan komen natuur-, vis- en waterbeheer aan bod, gekoppeld aan acht beheeraspecten. Glastra heeft duidelijk voor ogen welke van deze beheeraspecten het meeste baat zouden hebben bij een meer integrale aanpak. “Een uitkomst van het Integraal Beheerplan zou bijvoorbeeld kunnen zijn dat we toezicht en handhaving gezamenlijk regelen. Waarbij boa’s gezamenlijk optreden en in elkaars gebieden toezicht kunnen houden. Daardoor kunnen we veel efficiënter en effectiever te werk gaan.”
Ook als het gaat om monitoring kan samenwerken veel opleveren, volgens Glastra. “Voor het Wad is nog niet duidelijk uitgekristalliseerd: dit moeten we monitoren, zo vaak, met zo’n dichtheid aan meetpunten en hier komt de data terecht. Bovendien heb ik nauwelijks beeld van wat er op dit vlak allemaal gedaan wordt door de verschillende instituten. Als we met één gezamenlijke methodiek de hele Waddenzee monitoren dan krijgen we veel meer grip op de staat van de Waddenzee en kunnen we sneller reageren.”
Voor de beheeraspecten gastheerschap en werelderfgoed ziet Glastra verder veel kansen. “Hier gaat het om het vertellen van het volledige verhaal van de Waddenzee. Dit kunnen we met elkaar nog veel meer doen door onderling af te stemmen. Nu vertellen we in onze bezoekerscentra bijvoorbeeld nog vooral over onze eigen gebieden, maar dit kun je natuurlijk veel breder trekken. Het verhaal wordt interessanter wanneer duidelijk is dat we onderdeel zijn van een groter geheel.”
De stap naar goed beheer
Met elkaar het Integraal Beheerplan voor de Waddenzee maken is dé sleutel tot werken als waren we één beheerder, volgens Glastra. “Het Integraal Beheerplan is de stap naar goed beheer van de Waddenzee als werelderfgoed, vanuit de samenwerking met alle beheerders. Daarbij is de vraag: blijft iedereen in zijn eigen domein of ga je ook echt over grenzen heen? Ik zou het geweldig vinden als we echt een coöperatie vormen, vanuit de commoning-gedachte.”